Cây mai vàng là biểu tượng không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền của người Việt Nam, mang lại nhiều may mắn và thịnh vượng cho gia chủ. Để có một cây mai nở đẹp đúng dịp Tết, việc chăm sóc và trồng mai vàng bán tết đòi hỏi sự tỉ mỉ và kỹ thuật cao. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc mai vàng trước và sau Tết.
Cây hoa mai, với tên khoa học là Ochna integerrima, là một loài cây thanh cao và có ý nghĩa văn hóa sâu sắc trong văn hóa Việt Nam, đặc biệt là vào dịp Tết Nguyên Đán. Cây mai thuộc họ Mai (Ochnaceae) và thường được trồng làm cây cảnh với tư cách là biểu tượng của sự giàu có, may mắn và phú quý.
Nguồn gốc của hoa mai có từ Trung Quốc, đã xuất hiện từ cách đây hơn 3000 năm và là một trong những loài cây được yêu thích nhất trong nền văn hóa Trung Hoa. Tại Việt Nam, cây mai phân bố chủ yếu tại các khu rừng miền Trung và miền Nam, cũng như trồng phổ biến trong các gia đình vào dịp Tết.
Về đặc điểm sinh học, cây hoa mai là loài cây thân gỗ, có thân cây cứng và tán lá thưa. Lá của cây mọc xen kẽ, mặt dưới có màu ánh vàng nhạt. Hoa mai là loại hoa lưỡng tính, nở ra từ các nách lá thành từng chùm, thường có từ 5 đến 10 cánh hoa. Hoa mai thường nở vào mùa xuân, mang đến sắc hoa tươi rực rỡ và là biểu tượng của sự hy vọng và phát lộc.
Ngoài tính chất trang trí, cây hoa mai còn có nhiều công dụng trong y học dân gian. Hoa và lá của cây được sử dụng để chữa một số bệnh như tức ngực, lao hạch, ho, bỏng, đau họng và chóng mặt. Điều này cho thấy cây hoa mai không chỉ là một biểu tượng văn hóa mà còn có giá trị trong y học và sự phát triển bền vững của đời sống xã hội.
Tổng kết lại theo vườn mai hoàng long thì cây hoa mai không chỉ đơn thuần là một loài cây cảnh đẹp mà còn mang đến những giá trị văn hóa sâu sắc và có ý nghĩa lớn trong đời sống của người dân Việt Nam, đặc biệt là vào dịp Tết Nguyên Đán.
Một số loại mai phổ biến hiện nay
Cây mai vàng: Là loại được ưa chuộng nhất, biểu tượng cho năm mới đầy niềm vui và sung túc.
Cây mai tứ quý: Tượng trưng cho sự sum vầy bên gia đình, phù hợp với dịp Tết đoàn viên.
Mai bonsai, mai trắng: Là những loại mai lai tạo mới, có nhiều đặc điểm nổi bật.
Mai có thể trồng bằng hạt hoặc cành ghép, cành chiết. Trồng bằng hạt ít tốn công và chi phí, nhưng cây thường khó mang đặc điểm tốt của cây mẹ. Phương pháp chiết, ghép giúp giữ được đặc tính tốt và tạo ra nhiều loại mai mới trên cùng một cây.
Đặc điểm của cây mai vàng
Cây mai vàng không kén đất, có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau như đất thịt, đất phù sa, đất đỏ bazan. Mai không thích hợp với vùng đất thấp, ngập úng. Mai phù hợp với khí hậu nóng ẩm, nhiệt độ từ 25-30 độ C, chịu được nhiệt độ cao nhưng kém phát triển ở khí hậu dưới 10 độ C.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc mai vàng
Tưới nước:
Mùa nắng: Tưới mỗi ngày hoặc cách ngày một lần, tưới vào gốc và xịt nước lên tán lá vào sáng sớm hoặc chiều mát.
Mùa mưa: Thường không cần tưới, trừ khi trời nắng kéo dài.
Bón phân:
Sau khi cắt tỉa tạo dáng, bón phân giàu đạm và lân như Đầu Trâu NPK 20:20:15TE.
Vào mùa mưa, dùng Đầu Trâu NPK 13:13:13TE mỗi 15-20 ngày/lần.
Có thể bổ sung phân chuồng đã ủ kỹ kết hợp với tro trấu.
Diệt cỏ, bắt sâu:
Diệt cỏ trước mùa mưa, phòng bệnh sâu đục thân, rầy bông, sâu tơ, sâu nái.
Cắt tỉa cành:
Quan sát hướng, cấu trúc phân cành, tỉa cành tạo dáng đẹp và phát triển đều.
Dùng cưa cắt cành lớn, kéo cắt cành nhỏ, bôi kem liền sẹo lên vết cắt.
Hái lá mai trước Tết:
Lặt lá vào giữa tháng Chạp khi nụ hoa xuất hiện.
Tính toán thời tiết và quan sát nụ hoa để lặt lá đúng thời điểm.
====>> Xem thêm: Tìm hiểu thêm về mai vàng quê dừa bến tre
Chăm sóc mai vàng đúng dịp Tết
Quan sát thời tiết: Nếu thời tiết cuối năm nắng ấm, lặt lá trễ hơn. Nếu trời mưa, lạnh, lặt lá sớm hơn.
Quan sát nụ hoa: Lặt lá dựa vào kích thước nụ hoa, lặt sớm hay muộn tùy vào độ lớn của nụ.
Kích thích hoa nở: Nếu cần hoa nở sớm, pha loãng phân NPK tưới cây. Nếu muốn hãm nở, hạn chế tưới nước khi trời nắng hạn.
Chăm sóc cây mai vàng sau Tết
Mai chưng trong nhà:
Sau Tết, đưa mai ra ngoài bóng râm, lặt bỏ hết hoa và nụ để cây tập trung dưỡng chất.
Mai chưng ngoài sân và trồng đất:
Cắt bỏ toàn bộ hoa và nụ, duy trì việc tưới nước và bón phân để cây phát triển tốt.
Chăm sóc mai vàng đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỹ thuật, nhưng với những hướng dẫn trên, bạn sẽ có một cây mai đẹp, nở đúng dịp Tết, mang lại nhiều may mắn và thịnh vượng cho gia đình.
